Od dawna wiadomo, że witaminy korzystnie wpływają na wiele procesów biochemicznych zachodzących w ludzkim ciele. Mogą one indukować niektóre procesy, przyspieszać naprawę tkanek albo bronić komórki przed uszkodzeniem. Jednak jak związki te mogą pomagać w utrzymaniu naszego układu krążenia w dobrej kondycji?
Zaczynając od początku, ważne jest żeby rozróżniać dwie grupy witamin i funkcję jakie pełnią w ciele człowieka:
• Rozpuszczalne w tłuszczach: A, D, E, K
• Rozpuszczalne w wodzie: witaminy grupy B, C i inne
Witaminy najczęściej wspomagają enzymy czyli białka które są odpowiedzialne za przeprowadzanie reakcji w naszym ciele. Są one także niezbędne do przeprowadzenia pewnych reakcji, więc ich niedobór może skutkować poważnymi konsekwencjami, jak choćby niedokrwistością. Witaminy to także antyoksydanty, które stanowią obronę komórek przed szkodliwym działaniem rodników tlenowych.
Bardzo ważne jest aby pamiętać, że suplementacja witamin powinna odbywać się po konsultacji z lekarzem, najlepiej preparatem będącym lekiem a nie suplementem diety. Ze względu na łatwo dostępne witaminowe suplementy diety oraz obietnice producentów, że branie ich rozwiąże wszystkie zdrowotne problemy, zdarzają się sytuacje przedawkowania witamin, co jest stanem równie niebezpiecznym co ich niedobór.
Które witaminy mają wpływ na serce?
Przyjrzymy się witaminom które mają kluczowy wpływ na funkcjonowanie serca oraz ochronę układy krążenia:
Witamina B1 (tiamina) - witamina ta jest odpowiedzialna za wytwarzanie energii w komórkach ludzkiego organizmu. Bez niej nie byłby możliwy skurcz mięśni a tym samym serce nie byłoby w stanie pracować. Jej niedobór jest częsty u osób z chorobą alkoholową z powodu toksycznego wpływu alkoholu. Wykazano iż niedobór tiaminy może skutkować rozwojem zespołu metabolicznego (dyslipidemia, cukrzyca, otyłość). U osób odżywiających się prawidłowo niedobory nie są spotykane ze względu na powszechne występowanie witaminy B1 w pokarmie.
Witamina B3 (niacyna) - witamina która odgrywa kluczową rolę w procesach utleniania i redukcji wielu związków w naszym ciele. Jest ona porządną ponieważ wspomaga ona syntezę cholesterolu HDL (“dobry cholesterol”) a obniża LDL (“zły cholesterol”) co jest korzystne dla naszego organizmu. Niedobór tej witaminy skutkuje rozwojem pelagry a jej głównym objawami są: jadłowstręt, apatia, oraz zmiany skórne przypominające pęcherze oraz przebarwienia. Wykazano także, że niedobór witaminy B3 może skutkować rozwojem zawału serca. U osób odżywiających się prawidłowo dostarczenie tej witaminy nie powinno stanowić problemu, ponieważ powszechnie występuje w pokarmach.
Witamina B6 (pirydoksyna) - bardzo ważna witamina która bierze udział w wielu procesach jak np. reakcje immunologiczne, produkcja hemoglobiny czy glikogenoliza. Przez jej szerokie zastosowanie w ciele człowieka, ważne jest aby utrzymać jej prawidłowy poziom. Wykazano, że w nadciśnieniu, miażdżycy i chorobie wieńcowej występuje obniżone stężenie tej witaminy co może wskazywać na korelację. Izolowane niedobory są bardzo rzadko spotykane, częściej występują wspólnie z niedoborem witaminy B12 i kwasu foliowego.
Witamina C (Kwas askorbinowy) - substancja ta jest potrzebna do prawidłowej syntezy kolagenu w naszym ciele oraz jest antyoksydantem. Duże ilości kolagenu znajdują się w naczyniach krwionośnych, zatem niedobory tej witaminy mogą skutkować ich pękaniem oraz nadmierną kruchością. Obniżony poziom tego antyoksydantu powoduje zwiększone utlenianie cholesterolu o niskiej gęstości oraz jego odkładanie w naczyniach i tym skutkując np. rozwojem choroby wieńcowej. Najłatwiej uzupełniać witaminę poprzez jej naturalne źródła jak kiszone warzywa i owoce takie jak czarna porzeczka, acerola czy cytrusy.
Witamina A (retinol) - wykazano że witamina ta i jej prekursory alfa i beta - karoten mają korzystny wpływ na układ krążenia. Zwiększenie stężenia w surowicy powoduje obniżenie ciśnienia skurczowego i rozkurczowego, a także spowalnia rozwój miażdżycy dzięki działaniu antyoksydacyjnemu i przeciwzapalnemu. Suplementacja witaminą A i beta karotenem pozwala na obniżenie stresu oksydacyjnego któremu poddawane są kardiomiocyty podczas niedokrwienia. Należy jednak pamiętać aby nie podejmować prób zwiększania podaży bez konsultacji z lekarzem. Naturalnie karotenoidy występują w marchwi, czerwonej papryce oraz zielonych warzywach, warto pamiętać aby zawsze dodawać do nich odrobinę pokarmu bogatego w tłuszcze, żeby ułatwić wchłanianie tej witaminy.
Witamina D (kalcytriol) - substancja ta głównie kojarzy się z kośćmi i zwiększeniu ich gęstości, jednakże odkryto, że ma spory wpływ na układ krążenia. Hamuje ona układ renina=angiotensyna=aldosteron pomagając utrzymać prawidłowe ciśnienie krwi i bezpośrednio oddziałuje na receptory dla witaminy D obecne w mięśniach gładkich oraz śródbłonku naczyń. Suplementacja pozwala zaobserwować spowolnienie rozwoju choroby wieńcowej oraz obniżenie poziomu triglicerydów, cholesterolu i lipoprotein niskiej gęstości, jednak nadmierne ilości witaminy D przyspieszają kalcyfikację zmian miażdżycowych, pogarszając stan pacjenta.
Jak widać witaminy potrafią w wielu aspektach korzystnie wpływać na nasz organizm i wspomagać jego funkcjonowanie, dlatego tak ważne jest utrzymanie ich prawidłowego poziomu. Jednak pamiętajmy, że nadmiar witamin (głównie rozpuszczalnych w tłuszczach) może przynieść odwrotny do zamierzonego skutek. Wtaminy stanowią najczęściej uzupełnienie farmakoterapii i nie mogą jej zastąpić
Z tego artykułu dowiedziałeś się:
• jaki jest wpływ wybranych witamin na układ krążenia,
• objawy związane z niedoborem witamin,
• zasady związane z suplementacją witamin.
---
Źródła:
1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8531219/
2. https://medlineplus.gov/ency/article/002401.htm
3. https://ods.od.nih.gov/factsheets/Niacin-HealthProfessional/
4. https://www.healthline.com/health/pellagra
5. https://ods.od.nih.gov/factsheets/VitaminB6-HealthProfessional/
Interesujesz się profilaktyką zdrowotną? Sprawdź nasze inne artykuły:
