Holter EKG 12-odprowadzeniowy – co to jest i kiedy się go wykorzystuje?

Holter EKG 12-odprowadzeniowy to badanie, które rejestruje pełny zapis pracy serca, umożliwiając dokładniejszą diagnostykę arytmii, bloków przewodzenia i zmian niedokrwiennych. Lekarz zleca je, gdy Holter 3-kanałowy nie dostarcza wystarczających informacji, np. przed ablacją lub w ocenie epizodów niedokrwienia.

Holter 12-odprowadzeniowy – czyli jaki?

Holter EKG 12-odprowadzeniowy (12-kanałowy) to trwające 24h lub dłużej badanie serca umożliwiające jego monitoring. Jest to zewnętrzny rejestrator, który w sposób ciągły zapisuje pracę serca, tj. aktywność elektryczną. Pozwala to na identyfikację zaburzeń rytmu serca, incydentów niedokrwienia mięśnia sercowego związanych, np. z chorobą wieńcową lub dławicą Prinzmetala.

W przeciwieństwie do spoczynkowego holter EKG monitoruje pracę serca przez całą dobę lub dłużej – zarówno w dzień, jak i w nocy, podczas wykonywania codziennych czynności.

Holter 12-kanałowy a 3-kanałowy – czym się różnią?

Holter 3-kanałowy i 12-odprowadzeniowy to urządzenia wykorzystywane do długoterminowego monitorowania pracy serca, jednak różnią się zakresem analizy i możliwościami diagnostycznymi.

Skopiuj kod: 6GJ8WBAQ

Kluczowe różnice między tymi badaniami to:

• Liczba elektrod i odprowadzeń (kanałów) – aparat Holter 12-odprowadzeniowy wykorzystuje 10 elektrod (w formie specjalnych „naklejek” umieszczanych na ciele), z czego 4 to elektrody kończynowe, a 6 – przedsercowe. Natomiast Holter 3-kanałowy zazwyczaj posiada 5 elektrod.
• Możliwości diagnostyczne – Holter 12-odprowadzeniowy jest stosowany w rozszerzonej diagnostyce lub przed zabiegami kardiologicznymi, np. ablacją, ponieważ rejestruje sygnały z różnych płaszczyzn serca (czołowej, poziomej i poprzecznej) i pozwala zidentyfikować ognisko arytmogenne. Jest zalecany w przypadkach, gdy Holter 3-kanałowy nie dostarcza wystarczających informacji diagnostycznych.
• Koszt badania – wynajęcie aparatu Holtera 3-kanałowego jest tańsze niż jego 12-kanałowego odpowiednika, co sprawia, że częściej stosuje się go w podstawowej diagnostyce.

Holter 3-kanałowy jest standardowym wyborem w podstawowej diagnostyce kardiologicznej, natomiast Holter 12-odprowadzeniowy dostarcza bardziej szczegółowego obrazu pracy serca, porównywalnego z klasycznym (spoczynkowym) badaniem EKG.

Różnica między liczbą elektrod a liczbą odprowadzeń w Holterze wynika ze sposobu rejestrowania sygnałów EKG. Odprowadzenia powstają poprzez porównywanie napięć elektrycznych mierzonych w różnych punktach ciała, a nie poprzez bezpośrednie rejestrowanie każdego z nich osobno.

W Holterze EKG 12-odprowadzeniowym urządzenie analizuje sygnały z 10 elektrod, a następnie przetwarza je matematycznie, aby uzyskać pełne 12 kanałów, widoczne na zapisie EKG. Jest to możliwe dzięki algorytmom, które obliczają różnice potencjałów elektrycznych między elektrodami.

Jakie możliwości daje EKG 12-odprowadzeniowe?

Holter 12-odprowadzeniowy pozwala na szczegółową ocenę zaburzeń przewodzenia zlokalizowanych w różnych częściach serca, np. w obrębie pęczka Hisa. Jest również pomocny w rozpoznaniu śródkomorowych zaburzeń przewodzenia, co nie jest możliwe przy zastosowaniu Holtera 3-kanałowego.

Dzięki 12-odprowadzeniowemu Holterowi EKG kardiolog może przeanalizować m.in.:

• Dyspersję odstępu QT – różnice w czasie trwania odstępu QT między odprowadzeniami, co ma znaczenie w diagnostyce wrodzonego zespołu długiego lub krótkiego QT.
• Załamek P, który jest słabo uwidoczniony w Holterze 3-kanałowym – kluczowy w diagnostyce arytmii nadkomorowych.
• Zespół QRS – istotny w ocenie arytmii komorowych, a także w diagnostyce częstoskurczów komorowych i nadkomorowych.
• Odcinek ST (zarówno uniesienia, jak i obniżenia) – pomocny w wykrywaniu zmian niedokrwiennych, np. w dławicy Prinzmetala.

Holter EKG umożliwia wykrycie arytmii, ale 12-odprowadzeniowy pozwala dodatkowo określić ich dokładne ognisko, wskazując, który obszar serca odpowiada np. za nierówny rytm. Dodatkowo umożliwia również identyfikację zmian niedokrwiennych, co ma znaczenie w diagnostyce choroby wieńcowej.

Kiedy lekarz może zlecić holter 12-odprowadzeniowy?

Holter 12-odprowadzeniowy jest stosowany, gdy badanie 3-odprowadzeniowe nie dostarcza wystarczających informacji do pełnej oceny pracy serca.

Lekarz może zlecić to badanie w przypadku:

• Kwalifikacji do ablacji – inwazyjnego leczenia arytmii nadkomorowych i komorowych.
• Dokładnej analizy zdiagnozowanej arytmii, jeśli konieczna jest precyzyjna ocena jej pochodzenia i charakteru.

Co więcej, EKG 12-odprowadzeniowe może być wymagane w badaniach wstępnych dla sportowców, ubiegających się o orzeczenie o stanie zdrowia.

Bibliografia:

• https://journals.viamedica.pl/nadcisnienie_tetnicze_w_praktyce/article/view/88022/68964
• https://journals.viamedica.pl/choroby_serca_i_naczyn/article/view/12011
• Kardiologia w gabinecie lekarza Podstawowej Opieki Zdrowotnej. Red. Lesiak, Maciej; Migaj, Ewa Straburzyńska . : PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2018, 507 s. ISBN 978-83-200-5626-6
• Badania kardiologiczne sportowców amatorów. Red. Główczyńska, Renata; Turska-Kmieć, Anna; Folga, Andrzej . : PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2019, 242 s. ISBN 978-83-200-5923-6