Witamina D bierze udział w wielu zachodzących procesach i ma wpływ na różne obszary funkcjonowania organizmu. Jej działanie doceniane jest już od lat i kojarzy się głównie ze wsparciem zdrowia kości czy własnej odporności na różnego rodzaju infekcje. Tymczasem kolejne badania potwierdzają, jak znaczący wpływ może mieć ta witamina na układ krążenia, w tym także obniżenie ryzyka wystąpienia wielu chorób serca. To ważne zagadnienie, ponieważ choroby sercowo-naczyniowe są najczęstszą przyczyną zgonów nie tylko w Polsce, ale i na całym świecie.
Funkcje witaminy D i objawy jej niedoboru
Witamina D jest bardzo istotna dla prawidłowego funkcjonowania niemalże całego organizmu. Odpowiada ona za utrzymanie równowagi gospodarki wapniowo-fosforanowej oraz metabolizmu kostnego. Wpływa korzystnie na układ nerwowy, mięśniowy i immunologiczny. Niedobór tej witaminy może powodować między innymi krzywicę u dzieci i osteoporozę u osób dorosłych. Niedobór witaminy D przyczynia się także do występowania alergii.
Duże znaczenie witaminy D dla organizmu widać dobrze wśród objawów jej niedoboru, które dotyczą różnych obszarów. Są to między innymi:
- wypadanie włosów;
- złe samopoczucie;
- ciągłe zmęczenie;
- obniżona odporność;
- bezsenność;
- trudności z gojeniem się ran;
- bóle mięśni i stawów.
Witaminę D można dostarczać do organizmu wraz z dietą, spożywając składniki takie jak:
- tłuste ryby, w tym łososia, makrelę, albo śledzia;
- mleko i produkty mleczne;
- jaja, w tym przede wszystkim żółtka.
Warto jednak zdawać sobie sprawę z tego, że dietą pokryć można zaledwie niewielką ilość zapotrzebowania na witaminę D. Jej suplementacja zalecana jest większości osób w różnym wieku i o różnym stanie zdrowia, ponieważ spożycie odpowiedniej ilości tej witaminy jest praktycznie niemożliwe. Dodatkowo u osób, które przyjmują niektóre leki, wchłanianie witaminy D z pożywienia jest utrudnione. Sprawa wygląda podobnie u osób stosujących dietę eliminacyjną – weganie i wegetarianie mają ograniczoną ilość produktów do spożycia, które zawierają ten cenny składnik.
Witaminę D można dostarczać do organizmu także wychodząc na słońce, ponieważ w skórze pod wpływem nasłonecznienia zachodzi jej synteza. Należy jednak pamiętać, że mowa o ekspozycji słonecznej o odpowiednim natężeniu, w Polsce możliwej pomiędzy kwietniem a wrześniem. Często i ta forma przyswajania witaminy D okazuje się niewystarczająca i zalecana jest jej suplementacja.
Wpływ witaminy D na układ sercowo-naczyniowy
Zbyt mała ilość witaminy D w organizmie może skutkować wieloma schorzeniami układu krążenia. Niedobór tej witaminy często obserwuje się u osób z zawałem serca, migotaniem przedsionków, niewydolnością serca i nadciśnieniem tętniczym. Receptory witaminy D znajdują się w tkankach i komórkach organizmu człowieka. Poprzez receptory witamina D wpływa na komórki, a potem na układ krążenia.
Choroby układu krążenia to najczęstsza przyczyna zgonów na całym świecie, na którą rocznie umiera kilkanaście milionów ludzi. Skutecznego lekarstwa, sposobu zapobiegania rozwojom tych chorób i zmniejszania ryzyka ich występowania, poszukują lekarze i naukowcy różnych narodowości. Tymczasem coraz większa ilość badań udowadnia, że tak prosty i dobrze znany składnik jak witamina D może mieć naprawdę istotny wpływ na kondycję układu sercowo-naczyniowego.
Przede wszystkim na przestrzeni ostatnich lat udowodniono już, że niezwykle powszechne niedobory witaminy D zwiększają ryzyko pojawienia się chorób takich jak między innymi miażdżyca, nadciśnienie tętnicze, albo zawał serca. Co więcej, wciąż trwają badania nad wpływem witaminy D na odbudowę uszkodzonych komórek i mięśni na przykład przy niewydolności serca. Pierwsze wyniki sugerują, że składnik ten może pobudzać komórki do regeneracji, dodatkowo zwiększając wydolność układu sercowo-naczyniowego przez wzmożony przepływ krwi.
Suplementacja witaminy D pod kątem zdrowia serca
W Polsce ze względu na zmienne nasłonecznienie podczas różnych miesięcy roku, od września do kwietnia suplementacja witaminy D zalecana jest każdemu niezależnie od wieku, płci, czy stanu zdrowia. Podczas ciepłych miesięcy teoretycznie nie jest to konieczne, pod warunkiem odpowiedniej ekspozycji na słońce, aby zapotrzebowanie na tę witaminę pokryła synteza skórna. Ekspozycja taka powinna trwać co najmniej 15 minut w godzinach między 10 a 15, kiedy nasłonecznienie jest największe i obejmować minimum 18% powierzchni skóry niepokrytej filtrami ochronnymi.
Ponieważ synteza skórna witaminy D pod wpływem słońca nie zawsze przebiega tak samo u różnych osób, jej suplementacja może być wskazana nawet w ciągu ciepłych miesięcy roku. W szczególności dotyczy to kobiet w ciąży i seniorów, którzy wykazują większe zapotrzebowanie na tę witaminę, trudne do pokrycia w naturalny sposób.
Czy do grupy osób, które powinny suplementować witaminę D przez okrągły rok, należy dodać ludzi zagrożonych chorobami serca i układu krążenia? Przyjmowanie tego składnika warto potraktować profilaktycznie. Statystyki pokazują, że większość dorosłych Polaków może mieć niedobory witaminy D, która okazuje się mieć pozytywny wpływ na cały układ sercowo-naczyniowy. Jednocześnie choroby tego układu są ogromnym problemem współczesnego społeczeństwa, dlatego każda forma ich przeciwdziałania wydaje się być co najmniej warta uwagi.
