W artykule znajdziesz kod rabatowy na badanie Holter EKG
Wszystko jest dla ludzi, nieprawdaż? Owszem, w zasadzie wszystko jest dla ludzi, byleby zachować umiar. Tak samo jest z alkoholem. Oczywiście, wiemy że osoby zmagające się z różnymi chorobami, szczególnie tymi ze strony układu sercowo-naczyniowego powinny alkoholu unikać, jednak wielu z nas zapewne zdarzyło się chorując czy zażywając leki wypić 1-2 lampki wina czy wznieść toast na ważnej dla nas uroczystości. Warto jednak wspomnieć, że są pewne leki przy których lepiej się całkowicie wystrzegać spożywania alkoholu. Dlaczego tak jest i jakie to leki? Zapraszam do lektury.
- Co się dzieje z lekami w naszym organizmie?
- Co może wpływać na hamowanie lub lepsze działanie cytochromu P450?
- Podczas stosowania, których leków szczególnie nie powinniśmy spożywać nawet najmniejszej ilości alkoholu?
- Kilka słów o reakcji disulfriamowej…
- Jakich jeszcze produktów nie warto łączyć z alkoholem?
Co się dzieje z lekami w naszym organizmie?
Warto zacząć od tego, że lek a właściwie substancja czynna w tabletce (pamiętajmy, że tabletki to najczęstszą forma leków, chociaż leki mogą być również postaci roztworów do iniekcji czy maści.), którą łykamy spełnia w organizmie określony cel, a następnie ulega eliminacji i wydaleniu. Losy leków w organizmie są bardzo bujne. Każda substancja przechodzi szereg procesów, aby następnie zostać unieczynniona i zneutralizowana. Co ważne, substancje są metabolizowane i usuwane przez wątrobę, nerki, płuca, jelita czy skórę. Ważne wiec, aby te narządy działały prawidłowo bo jest to już połowa sukcesu, aby leki były dla nas bezpieczne. W przemianach leków ważna jest również obecność rozmaitych enzymów. Szczególnie ważny jest enzym o nazwie: cytochrom P450. To właśnie on odpowiada, za przemiany większości substancji.
Co może wpływać na hamowanie lub lepsze działanie cytochromu P450?
Substancję, które indukują czyli przyspieszają metabolizm leków powodujący tym samym, że lek działa krócej to: alkohol, nikotyna jak i składniki dymu tytoniowego, leki z grupy barbituranów, fenytoina, ryfampicyna, fenytoina czy karbamazepina.
Do substancji, hamujących cytochrom P450, a tym samym powodując wolniejsze rozkładanie leków i ich dłuższe działanie należą: sok grejpfrutowy, cymetydyna, erytromycyna czy antybiotyki makrolidowe.
Skopiuj kod: 6GJ8WBAQ
Tak więc, w trakcie stosowania leków lepiej wystrzegać się powyższych substancji. Jeśli idziemy do lekarza, warto zabrać listę dotychczas zażywanych leków, pomoże to lekarzowi dobrać w miarę możliwości inne konieczne leki, tak aby interakcje miedzy nimi były jak najmniejsze.
Podczas stosowania, których leków szczególnie nie powinniśmy spożywać nawet najmniejszej ilości alkoholu?
Zdecydowanie, na czas leczenia jakimikolwiek farmaceutykami lepiej byłoby zrezygnować z alkoholu. Poniżej jednak kilka grup leków, przy których zalecana jest bezwzględna wstrzemięźliwość od alkoholu.
- Leki z grupy NLPZ czyli niesteroidowe leki przeciwzapalne. Leki te są szczególnie często zażywane, ze względu na fakt, że uśmierzają wszelaki ból. Część leków z tej grupy można dostał bez recepty, a ibuprofen oprócz aptek, dostępny jest niemal w każdym sklepie czy na każdej stacji benzynowej. Tak łatwa dostępność sprzyja też nadużywaniu leków przeciwbólowych. Ważny jest jednak fakt, że łączenie NLPZ z alkoholem przyczynia się do większego ryzyka krwawienia z przewodu pokarmowego, uszkadza błonę śluzową żołądka co predysponuje do rozwoju wrzodów.
- Paracetamol. Lek ten często bywa wrzucany do grupy NLPZ, jest to jednak błąd gdyż nie posiada on działania przeciwzapalnego, a jedynie przeciwbólowe. Dodatkowo, tak samo jak ibuprofen jest dostępny niemal wszędzie i pod różnymi nazwami. Nie świadomy tego konsument może po pierwsze łatwo przedawkować paracetamol, a po drugie nabawić się wielu problemów jeśli dodatkowo połączy go z alkoholem. Alkohol i paracetamol konkurują ze sobą o dostęp do enzymu CYP2E1. Efektem tej konkurencji jest przetwarzanie paracetamolu do toksycznego metabolitu, który może prowadzić do ciężkiego uszkodzenia wątroby.
- Leki stosowane w terapii cukrzycy. Alkohol sam w sobie zwiększa ryzyko hipoglikemii gdyż hamuje glukoneogenezę, połączony z lekami których mechanizmem również jest obniżenie glikemii, może spowodować ciężką i niebezpieczną dla życia hipoglikemię. Dodatkowo, metformia połączona z alkoholem, może zwiększyć ryzyko wystąpienia kwasicy mleczanowej.
- Leki stosowane w terapii nadciśnienia tętniczego. Dla przykładu połączenie proplanololu z alkoholem, przyspiesza metabolizm leku powoduje obniżenie jego skuteczności i wzrost ciśnienia. Innym przykładem jest połączenie werampamilu z alkoholem. Taki duet może powodować zwolniony metabolizm alkoholu, a w efekcie szybsze upicie się, a nawet zatrucie alkoholem.
- Nowe doustne leki przeciwzakrzepowe (NOAC) tj. apiksaban czy dabigatran jak i antagoniści witaminy K tj. warfaryna czy acenokumarol. Łączenie tych leków z alkoholem nasila ryzyko krwawienia.
- Leki przeciwdepresyjne. Pewne leki stosowanie w terapii m.in. depresji połączone z alkoholem mogą doprowadzić do przełomu nadciśnieniowego (np. moklobemid) lub spadku ciśnienia czy nasilić działanie sedacyjne (np. amitryptylina)
- Opioidowe leki przeciwbólowe. Alkohol może powodować zwiększenie stężenia leków z tej grupy co w konsekwencji może doprowadzić do ciężkich zaburzeń oddechowych, a nawet i zgonu.
Kilka słów o reakcji disulfriamowej…
Jest to interakcja wywołana pomiędzy alkoholem a disulfiramem (substancja zawarta w tzw. „wszywkach” stosowanych do leczenia uzależnienia od alkoholu). Istotą problemu wynikającą z takiego połączenia, jest nagromadzenie w organizmie aldehydu octowego, który powoduje zaczerwianie twarzy, tachykardię, wzmożona potliwość, spadek ciśnienia, wymioty, lęk a nawet duszność czy zaburzenia oddychania. Warto dodać, że aldehyd octowy odpowiada za objawy odczuwalne podczas kaca. Reakcja taka może być niebezpieczna dla zdrowia czy życia. Podobny efekt może dać połączenie alkoholu z: metronidazolem, pochodnymi sulfonylomoczika stosowanymi w terapii cukrzycy np. karbutamid, ketokonazolem czy gryzefluwiną (leki przeciwgryzvicze),a także niektórymi antybiotykami z grupy cefalosporyn. Wynika z faktu, że substancje te mają w swojej budowie podobny do disulfiramu fragment.
Oczywiście, leków których połączenie z alkoholem może dawać bardzo złe w konsekwencjach skutki jest znacznie więcej. Stąd zanim sięgniemy po kieliszek podczas jakiegokolwiek leczenia, powinniśmy się dwa razy zastanowić. Dla własnego bezpieczeństwa.
Jakich jeszcze produktów nie warto łączyć z alkoholem?
- Takim sztampowym przykładem jest niełączenie alkoholu z napojami energetycznymi. Wódka z napojem energetycznym to łatwy do wykonania drink, popularny szczególnie wśród młodszej populacji. Takie połączenie może jednak być śmiertelnie niebezpieczne. Zarówno kofeina jak i alkohol samodzielnie powodują przyspieszenie akcji serca, pobudzenie, wzrost ciśnienia czy nerwowość, a połączenie ich tylko je potęguje i może doprowadzić nawet do wystąpienia zawału serca. Co więcej, mieszanka ta potęguje zaburzenia motoryczne co sprzyja chociażby urazom.
- Inne równie niekoniecznie dobre dla naszego zdrowia duety z alkoholem tworzą: kawa, herbata czy papierosy. Takie połączenie również sprzyja skokom ciśnienia czy przyspieszeniu akcji serca. Może być to również czynnik spustowy do wywołania zaburzeń rytmu serca.
- Słone przekąski czyli chipsy, krakersy, orzeszki etc. Produkty te zawierają bardzo duże ilości soli. Sól jak i alkohol sprzyjają ucieczce wody z organizmu. Połączenie tych produktów przyczynia się do odwodnienia, zaburzeń wodno-elektrolitowych co oprócz bólu głowy i kaca również może powodować chociażby zaburzenia rytmu serca.
Podsumowując, zanim sięgniemy po alkohol podczas stosowania leków i nie tylko, warto dwa razy się zastanowić nad ewentualnymi konsekwencjami. Pamiętajmy również, że na metabolizm leków wpływa również kilka innych czynników takich jak: płeć, wiek, ilość tkanki tłuszczowej czy schorzeń towarzyszących.
Bibliografia:
Farmakologia. Rang i Dale, wyd. 9
https://www.mskcc.org/pl/cancer-care/patient-education/opioids-what-you-need-know
https://aptekarski.com/artykul/interakcje-leki-i-alkohol
http://www.apteka-melissa.pl/blog/artykul/tych-lekow-nie-lacz-z-alkoholem,473.html
